Onderzoek doe je als professionele begeleider altijd wel. Je bent nu eenmaal ‘reflective practitioner’, steeds met de klant op zoek naar hoe je verder kunt gaan. Dat vergt een reflectieve houding terwijl je begeleidt, maar vraagt ook reflectie achteraf op momenten van handelingsverlegenheid. Toch kun je die reflectie ook gerichter aanpakken: door er systematisch onderzoek naar te doen. Daar gaat dit themanummer over. Het kwam in samenwerking met de Commissie Vakontwikkeling van LVSC tot stand. Het belang van dergelijk onderzoek is dat je niet alleen deze specifieke klant beter van dienst kunt zijn, maar er mogelijk ook je eigen handelingsrepertoire mee vergroot.

Marie-José Geenen beschrijft hoe dat in veel supervisieopleidingen gebeurt, middels fenomenologisch onderzoek naar de eigen geleefde ervaring. Judith Dingemans laat zien hoe zij supervisanten betrekt bij de systematische reflectie op de kwaliteit van haar handelen. Gertjan Schuiling beschrijft hoe je dergelijk reflectief onderzoek kunt vormgeven. Hij benadrukt – volgens ons terecht – dat onderzoek ook het handelingsrepertoire van de beroepsgroep een impuls kan geven.

Onderzoek kan, behalve gericht op de eigen praktijk, ook onderdeel worden van je begeleiding van het klantsysteem. Redactielid Kees Faber tekent uit de mond van Ferry Wilting op hoe deze handelingsonderzoek heeft verricht binnen de kunstacademie in Groningen. Het klantsysteem ook zélf onderzoek laten doen als onderdeel van de begeleiding gaat weer een stapje verder. Christa van Luijk en Martijn Jansen beschrijven hoe zij actieonderzoek als interventie hebben ingezet binnen een welzijnsinsteling.

Je kunt de praktijk van professioneel begeleiden niet alleen kwalitatief, maar ook kwantitatief onderzoeken. Tünde Erdös geeft een doorkijkje naar hoe zij dat aanpakt in haar (Engelstalige) promotieonderzoek naar ‘coach presence’. Hierbij gaat het om gedegen wetenschappelijk onderzoek, waarbij de vraag kan rijzen hoe bruikbaar de uitkomsten zijn in de praktijk.

In deze (bekende) spanning tussen ‘rigor’ en ‘relevance’ kiest Chris Aalberts blijkens zijn column voor praktische bruikbaarheid, Liesbeth Kool pleit er juist voor om onderzoek (en academisch denken) meer onderdeel te laten worden van het repertoire van de professioneel begeleider.

Graag gaan we binnen de beroepsgroep in gesprek over onderzoeken en begeleiden. Daartoe organiseren we een meet-upbijeenkomst met de auteurs van dit themanummer. Deze vindt plaats op dinsdag 5 november a.s. te Utrecht. Zien we je daar?